Dlaczego moje dziecko nie radzi sobie z emocjami?
Dlaczego dziecko ma trudności z radzeniem sobie z emocjami? To pytanie zadaje sobie wielu rodziców, gdy widzi wybuchy złości, smutku czy lęku. Umiejętność regulacji emocji rozwija się stopniowo, a na jej kształtowanie wpływa wiele czynników. Poznaj powody, dla których dziecko może mieć z tym problem, i dowiedz się, jak mu pomóc.
Każde dziecko doświadcza emocji, ale nie każde wie, jak sobie z nimi radzić. Dla małych dzieci świat uczuć jest trudny do zrozumienia. Złość, strach czy smutek bywają przytłaczające, a brak doświadczenia i umiejętności w radzeniu sobie z emocjami tylko utrudnia im kontrolowanie tych stanów. Często to rodzic staje się pierwszą linią wsparcia. Jak pomóc dziecku? Przeczytaj!
Jak rozpoznać, że dziecko ma problem z emocjami?
Problemy z emocjami u dzieci nie zawsze są widoczne na pierwszy rzut oka. Często dziecko daje sygnały, ale zostają one mylnie uznane za oznakę buntu czy bycia niegrzecznym, dlatego warto zwracać baczną uwagę na zachowanie dziecka.
Jeśli dziecko nagle zaczyna zachowywać się inaczej niż zwykle, to ważny znak, że coś może być nie tak. Dziecko może stać się wycofane, unikać kontaktu z rówieśnikami lub rodziną. Może też reagować aż zbyt gwałtownie i nieadekwatnie do sytuacji – wybuchać złością, płaczem czy gniewem z najdrobniejszych powodów.
Również problemy z koncentracją i pamięcią mogą świadczyć o tym, że dziecko doświadcza napięcia emocjonalnego. Dziecko może mieć problemy z nauką i zapamiętywaniem rzeczy, które wcześniej nie sprawiały dziecku żadnego problemu w przypadku problemów z emocjami mogą być wyzwaniem.
Zaburzenia snu to kolejny sygnał, że dziecko zmaga się z emocjami. Może mieć trudności z zasypianiem, często się budzić w nocy lub cierpieć z powodu koszmarów. To dodatkowo będzie potęgować problemy z emocjami – zmęczone dziecko może mieć jeszcze większe kłopoty z ich kontrolą.
Najczęstsze przyczyny trudności emocjonalnych u dzieci
Trudności emocjonalne u dzieci mogą mieć różne przyczyny. Dzieci są niezwykle wrażliwe na atmosferę w domu. Kłótnie, napięcia czy separacja rodziców mogą wywołać u nich poczucie niepokoju, smutku lub winy. Nawet jeśli nie uczestniczą bezpośrednio w konfliktach, ich intuicja pozwala im wyczuwać napięcie, co wpływa na ich emocje.
Nadmiar obowiązków, trudności w nauce czy problemy z rówieśnikami to częste źródła stresu. Dzieci mogą odczuwać lęk przed porażką, co prowadzi do obniżonej samooceny i frustracji. Wyśmiewanie, wykluczanie czy przemoc w szkole również mogą być przyczyną problemów emocjonalnych.
Bywa też tak, że rodzice – nawet w sposób nieświadomy - nakładają na dziecko silną presję. Dziecko ma być najlepsze w sporcie, nauce i w innych dziedzinach. Niemożność spełnienia rodzicielskich ambicji jest dla dziecka źródłem frustracji i problemów.
Podobnie trauma może być czynnikiem, który wyzwala u dziecka problemy i niemożność przetwarzania własnych emocji – silne, traumatyczne przeżycie pozostawia bowiem piętno na umyśle dziecka.
Jak wspierać dziecko w nauce regulacji emocji?
Regulacja emocji to umiejętność, której dziecko uczy się przez całe dzieciństwo. Twoja rola jako rodzica jest tutaj bardzo ważna. To Ty, jako rodzic, musisz nauczyć dziecko radzić sobie z emocjami w sposób zdrowy.
Dlatego przede wszystkim zachęcaj dziecko, żeby mówiło, co czuje. Bądź cierpliwy – nikt nie rodzi się z umiejętnością nazywania i regulowania swoich emocji, dlatego daj dziecku czas na to, by mogło zrozumieć przez co przechodzi i wyrazić to tak, jak potrafi. Niekoniecznie słowami, może też na przykład rysować, by wyrazić to, co czuje.
Dzieci nie potrafią same radzić sobie z emocjami, jeśli nie zostaną tego nauczone. Ucz dziecko, że to normalne, że odczuwa emocje i powinno je odczuwać, a nawet te negatywne emocje, jak smutek, gniew czy lęk są po coś. Jednak to wcale nie znaczy, że może je wyrażać w dowolny sposób – naucz dziecko radzić sobie ze swoimi emocjami w bezpieczny sposób i w bezpiecznym środowisku.
Daj dziecku odczuć, że jest ważne, a jego emocje czy problemy są dla Ciebie czymś istotnym. Nie bagatelizuj problemów, z którymi dziecko do Ciebie przychodzi, bądź cierpliwy i wspieraj dziecko w rozwiązywaniu jego problemów.
Kiedy warto skonsultować się ze specjalistą?
Dzieci rzadko potrafią werbalnie wyrazić swoje emocje, ale to, co się z nimi dzieje ma wpływ na ich zachowanie. Dlatego jeśli zauważysz zmiany w zachowaniu dziecka lub gdy wasza rodzina przechodzi właśnie trudny czas to konsultacja z psychologiem dziecięcym może okazać się wskazana. Więcej informacji na ten temat znajdziesz tutaj: https://psychoterapiacotam.pl/psycholog-dzieciecy-warszawa/
Może wydawać Ci się, że problemy Twojej rodziny – na przykład rozwód – nie dotyczą dziecka, bo jest jeszcze za małe, by rozumieć sprawy dorosłych. To błędny sposób myślenia – dziecko może nie do końca rozumieć co się dzieje, nie być świadome istnienia pewnych niuansów, ale z całą pewnością jest świadome tego, że w rodzinie występują napięcia czy zła atmosfera, a to będzie na nie oddziaływać. Dlatego jeśli przechodzicie właśnie przez taki czas – może to być choroba w rodzinie, rozwód czy na przykład przeprowadzka – rozważ zabranie dziecka do psychologa. Zwłaszcza jeśli to wszystko zbiega się w czasie z problemami, które pojawiają się u dziecka.
Zgłoś się też do psychologa dziecięcego wtedy, gdy czujesz, że cała sytuacja Cię przerasta i nie wiesz, jak pomóc dziecku. Mądry i kochający rodzic wie, że czasami są takie chwile, gdy potrzebne jest wsparcie, by zapewnić dziecku to, co najlepsze i pomóc mu wyrosnąć na szczęśliwego i spełnionego człowieka.
[artykuł partnera]