Gadki, czyli proste rozmowy na trudne tematy
Każdy może przeciwdziałać wykorzystywaniu seksualnemu dzieci. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę apeluje, aby uczyć najmłodszych 5 podstawowych zasad bezpieczeństwa – GADKI
GADKI to akronim 5 wskazówek, które dorośli powinni przekazać dziecku w ramach profilaktyki wykorzystania seksualnego. GADKI pokazują, że edukacja dzieci na temat zagrożeń nie musi być trudna. GADKI to narzędzie pomagające dorosłym w prowadzeniu codziennych rozmów nawet z najmłodszymi dziećmi.
- Sprawcy wykorzystywania seksualnego dzieci mają nad nimi zdecydowaną przewagę: są dorośli, stosują mechanizmy manipulacji. Nie jesteśmy jednak wobec tego całkowicie bezradni. Możemy dać dzieciom więcej siły w kontakcie z zagrożeniami. Warto sięgnąć po narzędzia, które ułatwiają edukację dzieci zmniejszającą ryzyko wykorzystania seksualnego. Takim właśnie narzędziem są GADKI – to 5 podstawowych zasad, których przestrzeganie może ochronić dziecko i zapobiec trudnym sytuacjom związanym m.in. z wykorzystywaniem dziecka – mówi dr Monika Sajkowska, prezeska Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
GADKI wyznaczają kierunki rozmowy na temat kilku prostych zasad, które mogą ochronić dziecko przed wykorzystywaniem. Dzieci dowiadują się z nich, że to one decydują o swoim ciele, mają prawo, żeby na coś się nie zgodzić, a gdy są zaniepokojone lub zmartwione, powinny szukać pomocy. Każda z liter wchodzących w skład słowa GADKI odnosi się wskazówki, która pomaga dziecku uniknąć niebezpieczeństwa:
G – gdy mówisz „nie”, to znaczny „nie”
A – alarmuj, gdy potrzebujesz pomocy
D – dobrze zrobisz mówiąc o tajemnicach, które Cię niepokoją
K – koniecznie pamiętaj, że Twoje ciało należy tylko do Ciebie
I – intymne części ciała są szczególnie chronione
Rozmowy na tematy związane z wykorzystywaniem seksualnym bywają dla rodziców stresującym przeżyciem. Obawiają się, czy to dla dziecka nie za wcześnie lub że będą musieli używać słów „seks” i „pedofil”. Tymczasem GADKI to proste rozmowy przedstawiające podstawowe zasady bezpieczeństwa w sposób przystępny dla dziecka i dostosowany do jego możliwości rozwojowych.
- Zasady GADKI powinno znać każde dziecko. Wiele dzieci nigdy nie usłyszało, że nie zawsze muszą być posłuszne dorosłemu. Dzieci bardzo poważnie traktują najczęstszy sposób manipulacji sprawcy i jego instrukcję: nie mów nikomu. Nie wiedzą, że nie ma takiego sekretu, o którym nie można powiedzieć, jeśli niepokoi i martwi. Sprawcom jest łatwiej skrzywdzić dzieci, które nie czują własnych granic i takie, którym brakuje wiedzy o intymnych częściach ciała – jak je nazywać i że one są objęte szczególną ochroną. Chcemy, żeby dostęp do takiej podstawowej wiedzy miały wszystkie dzieci i żeby utrwalały zasady GADKI tak samo często, jak reguły przechodzenia przez jezdnię – mówi Marta Skierkowska, psycholożka z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę daje rodzicom prostą instrukcję i krok po kroku prowadzi przez zasady, z którymi należy zapoznać dziecko. Poza zasadami GADKI, fundacja przygotowała też kilkuminowy film animowany dla dzieci „GADKI z psem” – który pomaga w identyfikowaniu zagrożeń, utrwalaniu w świadomości dziecka pojęć: zły dotyk, zła tajemnica oraz we właściwym reagowaniu w sytuacjach naruszających granice cielesności. Taki film może być doskonałym wstępem lub uzupełnieniem rozmów dorosłego z dzieckiem.
Badania wskazują, że profilaktyczne rozmowy z dziećmi nie tylko wpływają pozytywnie na ich bezpieczeństwo, ale też sprzyjają szybszemu ujawnieniu ewentualnych problemów i łatwiejszemu powrotowi do równowagi, gdy zadzieje się coś trudnego.