W tym praktycznym tekście znajdziemy opis czynności, które pozwalają doskonalić u dziecka motorykę małą i dużą. Zostały one pogrupowane ze względu na sprawności ćwiczone podczas ich wykonywania: na ćwiczenia ogólnej sprawności ruchowej, rozwijające zręczność, usprawniające staw nadgarstkowy i palce rąk, usprawniające ruchy rąk i koordynację wzrokowo-ruchową, płynnych ruchów pisarskich, zwalniające napięcie stawowo-mięśniowe, ułatwiające opanowanie prawidłowego chwytu i sposobu trzymania ołówka, zdolności do kontrolowania siły nacisku ręki dziecka w trakcie pisania, relaksacyjne rąk oraz związane z wytwarzaniem nawyków ruchowych związanych z kierunkiem pisania.

Pierwsze symptomy zapowiadające dysleksję zaczynają się objawiać już we wczesnym dzieciństwie. Jeśli dziecko późno zaczęło mówić, a mając trzy lata, porozumiewa się za pomocą pojedynczych wyrazów i bardzo prostych zdań, może to być już istotny symptom ryzyka dysleksji. Niestety, często lekceważony przez rodziców. Tymczasem właśnie wtedy mogliby zrobić bardzo wiele dla rozwoju swojego dziecka. (…) Niedostrzeżenie wczesnych symptomów ryzyka dysleksji, których opis znalazł się w artykule w numerze 1.136/2013, może spowodować, że na początku nauki szkolnej pojawią się nasilone trudności nie tylko w czytaniu, ale i w pisaniu. Dziecko zauważy, że jest gorsze od rówieśników, przeżyje więc pierwsze niepowodzenia szkolne. Już w klasie pierwszej spotykamy dzieci, które nie chcą chodzić do szkoły. Pojawiają się zaburzenia emocjonalne i motywacyjne – lęk przed szkołą, utrata wiary w siebie i brak chęci do nauki. Jeśli szybko nie pomożemy dziecku, objawy będą się rozszerzać, a niepowodzenia pogłębiać. Jeden z moich pacjentów pod koniec pierwszej klasy wkładał palce do kontaktu – nie chciał żyć. To jest wstrząsający przykład reakcji na niepowodzenia szkolne już po pierwszym roku nauki. Najważniejsze są pierwsze trzy lata życia dla stworzenia dobrych podstaw biologicznych i psychologicznych rozwoju dziecka oraz dalsze dwa lata wszechstronnego wspomagania rozwoju psychoruchowego w wieku przedszkolnym. Szczególnie ważne dla zapewnienia dziecku gotowości szkolnej jest roczne przygotowanie przedszkolne i wyeliminowanie lub zmniejszenie objawów ryzyka dysleksji. W tym i w kolejnych artykułach przedstawię propozycje specjalistycznych ćwiczeń, które można wykonać zarówno w przedszkolu, jak i w domu, aby doskonalić u dziecka sprawność motoryki dużej i małej, funkcje wzrokowe, funkcje słuchowo-językowe oraz orientację w schemacie ciała i przestrzeni.