Znajdź dla siebie

Artykułowi towarzyszą gotowe pomoce dydaktyczne:

• plakat „Alfabet ze zwierzętami”, który został dołączony do miesięcznika – TU oraz TU możesz zobaczyć obie jego części;
• karty z alfabetem oraz ilustracje i karty zadań do zaproponowanych zabaw – TU.

(…) Innowacja pedagogiczna Zabawa w czytanie oparta jest nie tylko na kształceniu kompetencji werbalnej, ale także na uczeniu się nowego „języka”, jakim jest czytanie i pisanie [Brzezińska 1987]. Dorośli – nauczyciele i rodzice, tworzą określone naturalne sytuacje, tzn. inspirują dziecko do poszukiwań, wprowadzają je w świat znaczeń (w świat języka pisanego), umacniają wiarę w to, że umiejętność czytania i pisania może czemuś służyć (motywacja do czytania i pisania). Bruner twierdzi, że nabywanie umiejętności w jednym obszarze przyśpiesza szybkość nabywania umiejętności w innym [1974, s. 70–71]. Przyswajanie umiejętności czytania i pisania nie jest traktowane jako cel sam w sobie, lecz jako środek do czegoś, dlatego ważny w działaniach edukacyjnych jest czynnik emocjonalny – motywacja do czegoś. Pierwszym i podstawowym założeniem Zabawy w czytanie jest potraktowanie litery jako zna¬ku ikonograficznego, który ma swoją nazwę. Podobnie jak kółko z kreseczkami na obwodzie traktuje się jako oznaczenie słońca (zjawisko), a schemat serca jako oznaczenie miłości (uczucie). Dopiero po pewnym czasie – indywidualnym dla każdego – dziecko zrozumie szczególne znaczenie litery w systemie znaków pisanych (rysowanych na początku). Do tego momentu będzie się uczyło nazw liter, będzie się oswajało z ich wyglądem, łączyło nazwę z kształtem i będzie nabywało umiejętności wyszukiwa¬nia liter w wyrazach otaczających dziecko na co dzień. Do tego należy dodać, że wszystkie spotkania z literami winny mieć charakter zabawy, co sprzyja pozytywnym skojarzeniom sytuacyj¬nym. Mamy szansę zbudować u dziecka schemat „litery to dobra zabawa”, co niewątpliwie sprzyja nauce czytania prowadzonej na kolejnym etapie edukacji, kiedy zaczynamy łączyć głoski i słowa z literami i wyrazami. Wtedy także bardzo cenna jest umiejęt¬ność nazywania liter. Umożliwia ona dziecku usłyszenie głoski w sąsiedztwie innych głosek, co sprzyja kształceniu słuchu fonemowego. Poza tym wspomaganie analizy i syntezy dźwiękowej (sylabowej i głoskowej) słów przez pokazanie i analizowanie ich odpowiedników w postaci wyrazów pomaga dziecku zrozumieć, że słowo i wyraz można rozłożyć na mniejsze części i ponownie złożyć. Na przykład podczas wskazywania elementów na obrazku można podpisać te elementy wyrazami, składając podpis „na oczach” dziecka z rozsypanki literowej. Należy wypowiadać wyraźnie głoski, układając litery, a na koniec przeczytać powstały wyraz. To takie kompleksowe, wzrokowo-słuchowe, pokazanie analizy i syntezy wyrazu i słowa.