Rodzic:

• poszerzy swoją wiedzę na temat roli czasu wolnego w rozwoju małego dziecka
• pozna potrzeby rozwojowe dzieci przedszkolnych związane z czasem wolnym
• rozumie, że na przedszkolnym  etapie rozwoju to on ma wpływ na to, jak jego dziecko spędza wolny czas,
• uświadomi sobie swoją rolę w kształtowaniu modelu zachowań dziecka;
• zwróci w najbliższym czasie uwagę na wspólnie spędzany czas ze swoim dzieckiem, będzie świadomy jego wpływu na kształtowanie osobowości dziecka.
• potrafi zaplanować najkorzystniejsze dla dziecka formy spędzania czasu wolnego po przedszkolu
• zna zagrożenia płynące z pozostawienia dziecka przez większość czasu przed telewizorem lub komputerem

PRZEBIEG WARSZTATÓW:

Balonik dla mojego dziecka - obecni rodzice na powitanie wpisują na baloniku swoje imię „ Ania – jestem tu dla Adasia” i przyklejają go do tablicy z PAJACYKIEM – PODAROWAŁAM CZAS I UWAGĘ MOJEMU DZIECKU

Aby mówić o czasie wolnym należy go najpierw zdefiniować i zastanowić się, czy w ogóle go posiadamy my dorośli i nasze dzieci?

 Czas dobowy możemy podzielić na:

                                                                                             CZAS

                              czas na czynności życiowe               czas na obowiązki                  czas wolny

Czas na czynności życiowe i czas na obowiązki jest ustalony, zaplanowany i stały.

Czas wolny jest najbardziej elastyczny, kryje ogromną ilość możliwości.

My współcześni rodzice mamy często problem ze znalezieniem w swoim grafiku zajęć czasu, który mogliby nazwać czasem wolnym dla siebie i dziecka. Długość czasu poświęcanego na rozmowę, spacer, bycie blisko z dzieckiem jest coraz krótsza...

Rodzice, pytani ile czasu spędzają ze swoim dzieckiem odpowiadają” cały, po odebraniu dziecka z przedszkola”    

• Ile razy obiecujemy coś dziecku, a potem nie dotrzymujemy słowa?
• Ile razy wybieramy własną wygodę nad kontakt z dzieckiem?
• Ile razy nie słuchamy uważnie tego, co mówi do nas dziecko?

RUNDKA na zaginanej kartce  -

 KAŻDY RODZIC POPROSZONY O CHWILĘ REFLEKSJI ODPOWIE „ Jak najczęściej spędzam wolny czas z dzieckiem , poświęcając uwagę tylko i wyłącznie jemu.”

KARTECZKI Z WYPOWIEDZIAMI DZIECI wiszą anonimowo na gazetce dla rodziców.

 Dzieci pytane o to samo odpowiadają najczęściej - "….. gdy wszyscy jesteśmy w domu to mama jest w kuchni, tata przed telewizorem, a ja przy komputerze, albo oglądam bajki."

BAJKA PEWNEGO PRZEDSZKOLAKA: rodzice słuchają opowiadania czterolatka

 To był zwykły dzień. Od rana panował dobrze znany, codzienny pośpiech.
– Szybciutko, kochanie – prosiła mama.
– Wsiadajcie do samochodu! – wołał tata.
Potem szybkie, krótkie lub czasem trochę dłuższe, ciepłe pożegnanie, całus , obowiązkowy  uścisk. I już jestem w przedszkolu. Mama i Tata nie mogą się spóźnić. Do domu wrócą późno, a ja? Lubię przedszkole!. Spędzam tu kilka godzin dziennie. Jak wracam do domu lubię pooglądać telewizję i pograć na komputerze. Bywa, że trochę się nudzę , marudzę i chodzę z kąta w kąt... wszyscy zajęci, zmęczeni, nie mają ochoty bawić się ze mną udają, że słuchają, obiecują, że później… Najbardziej lubię kiedy ja, mama lub tata czytamy i rozmawiamy. Wczoraj mama powiedziała tacie, że mają dla mnie za mało czasu, że jesteśmy razem chyba zbyt krótko. A ja?  Lubię te nasze zabawy! , nawet jeśli nie trwają długo. Lubię, kiedy mama i tata są tylko dla mnie. Czuję, że jestem dla nich najważniejszą osobą i jest mi z tym bardzo dobrze.

Co dzieje się w psychice małego dziecka, które pozostawia się zbyt długo samemu sobie?

• Dziecko pojmuje wówczas czas jako karę: nikt się mną nie zajmuje, nikt mnie nie chce, wszystkim przeszkadzam.
• Inną reakcją jest lęk: dziecko czuje się przytłoczone nadmiarem czasu i pojmuje go jako ciężar. Jest świadome własnej energii, ale nie wie co z nią zrobić.
•  Nieodpowiednio zagospodarowany czas może stać się negatywnym bodźcem do działania. Wzbudza w dziecku silne emocje, z którymi ono nie umie sobie poradzić dziecko denerwuje się, czuje złość, ale nie uświadamia sobie przyczyny.
• Dziecko bierne, które się nudzi, nie uczy się zachowań społecznych. Chce się bawić z rówieśnikami, ale nie potrafi. Ciągle popada w konflikty.
• Jeśli nadmiar wolnego czasu nie idzie w parze z możliwościami rozładowania emocji, to jest prosta droga do zachowań agresywnych.

Dzisiejsze spotkanie ma zachęcić do refleksji nad tym jak my - rodzice wypełniamy naszym dzieciom czas, który mają one do dyspozycji po zajęciach w przedszkolu.

Trochę przekornie w temacie zawarte jest określenie "inwestycje edukacyjne", przez które będziemy rozumieć te formy spędzania czasu wolnego, które służą rozwojowi naszego dziecka. Chciałybyśmy zachęcić Was rodzice do wsparcia działań prowadzonych przez nas w przedszkolu, mających na celu przygotowanie waszych dzieci do wcześniejszej zmiany otoczenia z przedszkolnego na szkolne i podjęcia w nim edukacji.

Na rozwój dziecka składa się kilka obszarów rozwojowych , takich jak: sfera poznawcza, fizyczna, społeczna i emocjonalna. Czy można założyć, że zapisując dziecko do przedszkola , w którym zgodnie z realizowaną podstawą programową obejmującą wszystkie obszary rozwojowe, wypełniamy jako rodzice najlepiej jak można powinności edukacyjne wobec dziecka?

Ustalmy co to znaczy "inwestycja edukacyjna"?.

Jest to takie postępowanie służące rozwojowi człowieka, które pomoże mu w przystosowaniu się do życia, do odniesienia w nim sukcesu osobistego, społecznego i zawodowego. W takim rozumieniu, w podobny sposób odnosimy inwestycję edukacyjną do dorosłego jak i do dziecka.

Czy zatem pobyt w przedszkolu jest dobrą inwestycją edukacyjną?

Argumenty na "tak":

W przedszkolu:

·  rozszerzają się horyzonty poznawcze dziecka

·  pogłębia się jego wiedza i umiejętności kluczowe

·  wzbogacają się jego kontakty społeczne

·  zapewnia się dziecku trening emocjonalny - uczy się podejmować zobowiązania, uczy się  

  dyscypliny, obowiązkowości, zorganizowania czasu

·  stwarza się okazje do odkrywania swoich uzdolnień, a następnie do ich rozwijania

·  rodzice mają  poczucie dobrze zorganizowanego i pożytecznie spędzonego czasu dziecka

Teza ta będzie prawdziwa wtedy i tylko wtedy, gdy po powrocie dziecka z przedszkola będzie  ono miało czas na bliski kontakt z rodzicami, z najbliższymi osobami, które są  dla niego ważne. Może to być swobodna zabawa w otoczeniu najbliższych. Wskazane jest jednak , aby chociaż część czasu spędzanego popołudniami z mamą i tatą była wypełniona rozmową, spacerem, ruchem, wspólnym czytaniem i opowiadaniem bajek, zdarzeń z codziennego dnia, grami, układaniem…..

Tak spędzany czas ma oprócz aspektów związanych  z uzdolnieniami i rozwojem dziecka ma też walory "emocjonalne" leczące dziecięce niepokoje, zahamowania i inne trudności wieku rozwojowego.

Mówiąc o czasie wolnym dzieci trzeba poruszyć kwestię komputera i TV.

Wg prowadzonych badań dziecko w wieku przedszkolnym nie musi oglądać telewizji. Oczywiście mało realne we współczesnym świecie jest, aby dziecko wychowywało się w domu bez telewizora. Warto jednak uświadomomić sobie , że poza programami dziecięcymi, w tym bajkami i dobranockami, telewizja nie dostarcza dziecku żadnych potrzebnych dla rozwoju treści.

Jeszcze do niedawna dzieci bawiły się zabawkami, teraz bawią się także używając komputera. Dyskutowanie nad tym, czy to dobrze, czy źle, nie ma najmniejszego sensu, bo komputer po prostu jest już w prawie każdym domu. Warto jedynie zastanawiać się, w jaki sposób powinien on towarzyszyć rozwojowi dziecka.

Dziecko potrzebuje ruchu i zabawy, naturalnej aktywności, stanowiącej bazę rozwoju intelektualnego. Kiedy chodzi, biega, skacze, dotyka, smakuje, wącha, nawet upada i rozbija kolano czy łokieć, rozwija zmysły: wzrok, słuch, smak, węch, dotyk. Tych wrażeń nie zastąpi klikanie myszką i wpatrywanie się w telewizor.

•  Wybierzmy zatem programy odpowiednie dla wieku i możliwości.
•  Wyznaczmy ramy czasowe, w których dziecko korzysta z komputera i    telewizora, konsekwentnie ich przestrzegajmy.
•  Bądźmy z dzieckiem, gdy z nich korzysta.
•  Unikajmy gier pełnych przemocy i agresji. „Strzelanki” nie pozostają bez wpływu na psychikę dziecka.
•  Nie dajmy się zwieść doniesieniom o wpływie gier na koordynację wzrokowo-ruchową. Komputerowy kursor rzeczywiście stanowi punkt odniesienia dla pracy oczu. Niestety, podczas gry na komputerze pole widzenia ogranicza się do parametrów związanych z monitorem.
•  Jeśli uważamy, ze już cztero- pięcioletnie dziecko powinno korzystać z Internetu to, zablokujmy niebezpieczne strony. Rozmawiajmy o zagrożeniach wynikających z korzystania z sieci. Przestrzegajmy przed przygodnie zawieranymi znajomościami i ujawnianiem danych.
•  Pamiętajmy, że nadmiar cyberprzestrzeni uzależnia, wyrywa z kontekstu społecznego, izoluje od rzeczywistości.

•  Dbajmy o to, by dziecko nie nudziło się, gdy odchodzi od telewizora i komputera. Im więcej będzie miało ciekawych zajęć, tym chętniej będzie z nich rezygnowało. Stanie się one tylko jedną z wielu możliwości.

Dla dziecka w wieku przedszkolnym optymalne jest około pół godziny co 2-3 dni.

Podsumowując – Pobyt w przedszkolu to  dobra inwestycja edukacyjna. Trzeba jednak pamiętać, że swoistą i najważniejszą inwestycją edukacyjną jest przede wszystkim czas, który dziecko spędza z ludźmi, których kocha, w kontakcie z którymi "przepracowuje" swoje sukcesy i porażki, otwiera przed nimi swoje pragnienia i niepokoje. Bez tych osób, bez czasu z nimi spędzonego, żadna ilość spędzonych w przedszkolu nie będzie dobrą inwestycją edukacyjną.

Dziecko obserwując dorosłych uczy się przyszłych ról. Rodzice budują model przyszłych zachowań swojego dziecka. Od rodziców w dużej mierze zależy, czy dziecko wyrośnie na człowieka aktywnego, czy biernie uczestniczącego w życiu.

PRACA W PARACH METODĄ METAPLANU:

JAK CHCIAŁBYM, SPĘDZAĆ CZAS ZE SWOIM DZIECKIEM?

JEŚLI TAK NIE JEST, TO DLACZEGO ?

ZAKOŃCZENIE – Refleksja rodzicielska po zajęciach

Rodzice podsumowują zajęcia zaznaczając na termometrze swoje odczucia, spostrzeżenia  pisząc we właściwym miejscu swoje imię:

 Termometr uczuć :

"Wiem ,co to jest czas wolny i co można podczas niego robić ,zdobytą dzisiaj wiedzę wykorzystam w swojej rodzinie”

"Poruszany dziś temat jest mi obojętny, nie zamierzam dokonywać żadnych zmian w mojej rodzinie”

 "Sugestie i porady dla rodziców” jako wskazówki do zastosowania w relacjach rodzinnych.

W myśl twierdzenia, że „Lepiej zapobiegać niż naprawiać” :

• warto ograniczyć wpływ mass mediów , nie tolerować agresywnych programów, ustalić limit czasowy i rodzaj oglądanych programów i gier komputerowych
• zadbać o stopniowe zwiększanie aktywnych form spędzania wolnego czasu, również wspólnie z dzieckiem;
• nie zasłaniać się różnymi problemami, zmęczeniem, ale wygospodarować czas na zabawę z dzieckiem- układanki, gry, wyliczanki, zagadki, zabawy konstrukcyjne, wspólne projekty
• należy zadbać o dostarczanie dziecku wielorakich bodźców stymulujących do rozwoju.

Ogromnie istotne w utrzymaniu dobrych kontaktów z dzieckiem jest pielęgnowanie emocji poprzez czułe gesty, uśmiech itp. Służy to obu stronom, również w aspekcie zdrowotnym.

Oglądając telewizję , grając na komputerze dziecko nie ma szans stać się kreatywne.

Wspólna zabawa, oprócz ruchu jest najlepszym sposobem spędzania przez dziecko i rodzica wolnego czasu oraz najbardziej efektywnym sposobem uczenia się .

Przykłady prostych zabaw na spędzanie wolnego czasu z dzieckiem i rozwijanie jego zdolności :

1. Rodzinna biblioteka - gromadzenie ulubionych książek z dzieciństwa i czytanie ich dziecku np. na dobranoc
2. Zastanawiam się - sprawdzanie wiedzy swojego dziecka i rozbudzanie jego ciekawości. Każde zdanie należy rozpocząć od słów "Zastanawiam się ...",np. "Zastanawiam się, ile zębów mają psy?". Po uzyskaniu odpowiedzi trzeba wyraźnie zaznaczyć, że jest jedyną osobą, której udało się rozwiązać ten problem.
3. Rodzinne przygody naukowe - zabieranie dziecka na rodzinne wycieczki w takie miejsca, które przyczynią się do rozbudzania zainteresowań.
4. "Wiedzące miejsce" - wyszukanie w mieszkaniu specjalnego miejsca, gdzie będą omawiane ważne dla dziecka sprawy. Kiedy dziecko zadaje pytanie typu: "Dlaczego musisz codziennie wychodzić do pracy?", wymagające dobrze przemyślanej odpowiedzi, należy zabrać je do tego "wiedzącego miejsca". To podkreśli wagę pytania i wyjaśnienia.
5. Codziennie pochwała - nie należy pozwolić, by minął choć jeden dzień bez pochwały naszego dziecka, np. pięknie poukładałeś swoje zabawki na półce.
6. Pudełko z pamiątkami - przeznaczenie specjalnego pudełka do przechowywania wszystkich drobnych podarunków, jakimi obdarza rodziców dziecko m.in. rysunki, laurki, kwiaty z bibułki itp. Można także zapisywać te szczególne wypowiedzi dziecka, które były wyjątkowo przesycone miłością, a następnie wkładać notatki do pudełka.
7. Oprawiamy w ramki nasze ukochane dziecko - wystarczy wybrać najpiękniejszą fotografię dziecka i poprosić, aby pomogło ją oprawić. W ten prosty, pełen uczucia sposób można pokazać dziecku, jak bardzo ważne jest dla nas.
8. Rodzinna kronika pomysłów - zapisywanie w specjalnym zeszycie pomysłowych przedsięwzięć całej rodziny, które mogą być wręcz rewelacyjne lub tylko po prostu rozsądne np. Adaś sam, bez przypominania, wysprzątał chomikowi klatkę albo Kasia wyrzuciła do kosza śmieci. Kronika będzie tym ciekawsza, im więcej rzeczy w niej zostanie uwiecznionych. Oczywiście nie należy zapominać przeglądać jej od czasu do czasu.
9. Mapa rodzinna - zaznaczenie na mapie, gdzie mieszkają krewni. Dziecko dzięki temu łatwiej uświadomi sobie, jak różne są odległości między miejscami zamieszkania całej rodziny.
10. Księga wielkich czynów - wraz z dzieckiem należy sporządzić listę jego osiągnięć od urodzin po teraźniejszość: pierwszy uśmiech, pierwszy ząbek, pierwszy samodzielny krok, pierwszy występ w przedszkolu ...
11. Zgniatacz strachu - w rozmowie z dzieckiem należy ustalić, czego się boi, a następnie zapisać każdą z tych rzeczy np. na krakersach. Potem dziecko przepuszcza ciastka przez maszynkę lub rozgniata wałkiem. Żeby przekonać dziecko, iż strach łatwo pokonać należy poprosić je, aby zdmuchnęło okruchy.
12. Wspólne malowanie obrazu - należy zadecydować wspólnie, jaką scenę każdy będzie malował np. dziecko - słońce, tata chmurki, mama drzewka. I tak dalej. W tym samym czasie maluje tylko jedna osoba.
13. Tylko połowa - kiedy dziecko ogląda nowy film na DVD lub czyta mu się nową bajkę, dobrze byłoby przerwać mu w połowie i poprosić, aby wymyśliło własne zakończenie. Ta zabawa przynosi wiele pożytku, gdyż rozwija wyobraźnię.
14. Lista dobrych manier - należy razem z dzieckiem spisać na jednej sztywnej kartce wszystkie podstawowe zasady grzeczności, a obok instrukcję w postaci obrazka, jak i kiedy należy ich używać. Kartkę wieszamy na ścianie.
15. Zabawa we dnie i wieczorem - każda rodzina potrzebuje przynajmniej 1 godziny specjalnie przeznaczonej na to, by po prostu wspólnie się bawić. Mogą to być zabawy ruchowe, gry planszowe, gra w Piotrusia, puzzle, klocki, wycinanki itp.

Opracowanie na podstawie książki Denise Chapman i Marka S. Westona: "Co dzień mądrzejsze".