Maria Montessori stworzyła system pedagogiczny, który do dziś jest wykorzystywany w wielu krajach na całym świecie. Pomysły Montessori na uczenie dzieci i wspieranie ich harmonijnego rozwoju, wywodzące się z obserwacji i niekiedy intuicji, zyskują uznanie współczesnej psychologii.
Montessori oparła swoją pedagogikę na wiedzy o naturalnych skłonnościach rozwijającej się istoty ludzkiej. Językiem współczesnej psychologii powiedzielibyśmy, że pedagogika Montessori, zgodnie z nurtem konstruktywizmu, wspiera tworzenie się struktur poznawczych u dzieci. Według idei Włoszki i według współczesnych nurtów, to myślenie dzieci konstruuje ich wiedzę. Nie można ich w tym wyręczyć, czy – jak chcieli behawioryści – „wytrenować”, aby na pewne bodźce reagowały wyuczoną i wyrecytowaną formułką. Aby pobudzić myślenie, dziecko musi być aktywne. Powinno też móc popełniać błędy i uczyć się na nich. Tylko w ten sposób uczenie się, czyli rozwój, będzie skuteczne. Pedagogika Montessori wykorzystuje wrodzoną chęć dzieci do aktywności. Współczesna psychologia potwierdza, że im mniejszy człowiek, tym więcej uczy się przez działanie.

Artykuł ten stanowi bardzo interesujące studium systemu pedagogicznego stworzonego przez Marię Montessori. Znajdują się w nim informacje o nauce przez działanie, o naturalnym prawie pracy (Montessori pracą nazwała rozwój, któremu podlega dziecko) oraz o pozostałych prawach – uwagi, woli, inteligencji, życia emocjonalnego i duchowego, wyobraźni i kreatywności. Omówione zostały także cztery etapy rozwoju psychicznego dziecka (według podziału, którego dokonała Maria Montessori).