Sposób komunikacji właściwy danej osobie pozostaje pod wpływem środowiska, w którym przyszło jej żyć, a także jest nabywaną w dzieciństwie poprzez naśladownictwo wypadkową stylów komunikowania się osób znaczących. Jest więc w dużym stopniu ukształtowany na bazie mechanizmów uczenia się i rozwoju. Poszczególne umiejętności komunikacyjne, istotne dla całego procesu komunikowania się, mogą być doskonalone przez całe życie na drodze ćwiczeń i refleksji. Komunikowanie interpersonalne podlega podstawowym czynnikom rozwoju. Jest żywą, dynamiczną wymianą treści, czyli słów, a także gestów, tonów, symboli. Wymianą, która może służyć współdziałaniu, tworzeniu więzi, oraz wyrażaniu myśli, stanowiąc szczytową umiejętność gatunku ludzkiego. (…) Każde spotkanie z drugą osobą ujawnia nasz sposób komunikowania się. Mając na celu codzienne porozumienie z innymi ludźmi, a nawet jedynie uwzględniając, że może się jeszcze spotkamy, warto świadomie zadbać o przebieg procesu komunikacji. Nie wymaga to wielkich nakładów. Wystarczy pamiętać, aby wsłuchać się w treść czyjejś wypowiedzi, dokonać refleksji nad jej celem, mieć w świadomości weryfikujące pytanie: Na czym mnie zależy?, logicznie konstruować własne komunikaty. (...)